วิลเลียม ธอมัส กรีน มอร์ตัน (อังกฤษ: William Thomas Green Morton; 9 สิงหาคม 1819 – 15 กรกฎาคม 1868) เป็นทันตแพทย์และแพทย์ชาวอเมริกันผู้สาธิตการใช้อีเธอร์แบบสูดดมเพื่อเป็นยาระงับความรู้สึกสำหรับการผ่าตัดเป็นครั้งแรกต่อสาธารณชนในปี 1846 ตลอดชีวิตเขานับจากนั้น เขาทุ่มเทไปกับการพยายามสนับสนุนคำกล่าวอ้างว่าเขาผู้ค้นพบยาระงับความรู้สึก ซึ่งเป็นการกล่าวอ้างอันเป็นที่น่ากังขา[1]เมื่อวันที่ 30 กันยายน 1846 มอร์ตันให้อีเธอร์แก่ผู้ป่วยเพื่อทำการถอนฟันโดยไม่เจ็บ หลังข่าวการให้ยาระงับความรู้สึกของเขาแพร่ออกไป ศัลยแพทย์ชาวบอสตัน เฮนรี เจเคิบ บิดจ์โลว์ ได้อ่านพบข่าวที่เขียนถึงเหตุการณ์นี้ในเชิงบวก และจัดการสาธิตการผ่าตัดภายใต้ยาระงับความรู้สึกอีเธอร์ในวันที่ 16 ตุลาคม ปีเดียวกัน โดยสาธิตต่อสาธารณะที่ห้องผ่าตัดของโรงพยาบาลกลางรัฐแมสซาชูเสตส์ โดยในการสาธิตครั้งนี้ แพทย์ จอห์น คอลลินส์ วอร์เรน ทำการตัดก้อนเนื้องอกออกจากคอของเอดเวิร์ด กิลเบิร์ต แอบบ็อต โดยไม่มีความเจ็บปวด ข่าวการใช้ยาระงับความรู้สึกในครั้งนี้แพร่กระจายไปทั่วโลก โดยมีการใช้ครั้งแรกนอกสหรัฐในลอนดอน ประเทศอังกฤษ โดยทันตแพทย์ เจมส์ รอบินซัน[2] ห้องผ่าตัดที่โรงพยาบาลกลางรัฐแมสซาชูเสตส์ที่ใช้สาธิตการผ่าตัดในวันนั้น กลายมาเป็นที่รู้จักในเวลาต่อมาว่า "โดมอีเธอร์" และปัจจุบันได้รับการอนุรักษ์ไว้ในฐานะสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์[3] หลังการสาธิต มอร์ตันพยายามปิดบังชื่อสารระงับความรู้สึกที่ให้แอบบอตดมโดยการเรียกแทนสารระงับความรู้สึกนี้ว่า "เลธีออน" (Letheon) แต่ไม่นานหลังจากนั้นก็เป็นที่ทราบกันว่าคืออีเธอร์[4]ในปี 1852 มอร์ตันได้รับปริญญาดุษฎีบัณฑิตจากมหาวิทยาลัยแพยศาสตร์วอชิงตันในบัลติมอร์ (Washington University of Medicine in Baltimore) ที่ซึ่งต่อมากลายมาเป็นวิทยาลัยแพทย์และศัลยแพทย์ (College of Physicians and Surgeons)[5] เขาเข้าร่วมเป็นศัลยแพทย์อาสานับตั้งแต่ปี 1862 ให้กับกองพันแฟ่งแม่น้ำพอทอแมก เขาช่วยเหลือรักษาทหารที่บาดเจ็บกว่าสองพันนายตลอดการรบครั้งต่าง ๆ ที่ฟรีดริกเบิร์ก, แชนเซลเลอสวิลล์ และวิลเดอร์เนส[6]ในปี 1868 ขณะมอร์ตันนั่งรถม้ากับภรรยาในนครนิวยอร์ก เขาได้ขอให้รถหยุด ก่อนจะวิ่งตรงลงไปในทะเลสาบใจกลางสวนเซนทรอลพาร์กเพื่อ "ทำให้ตัวเย็นลง" ต่อมาจึงเป็นที่เข้าใจว่าพฤติกรรมนี้เกิดจากหลอดเลือดในสมองตีบ มอร์ตันถูกนำตัวไปยังโรงพยาบาลเซนต์ลยุกส์ มีการบันทึกไว้ว่าหลังหัวหน้าศัลยแพทย์จำหน้าของมอร์ตันได้ เขาได้กล่าวแก่นักเรียนแพทย์ของเขาว่า "...ต่อหน้าพวกคุณคือชายที่ได้ทำสิ่งต่าง ๆ แก่มนุษยชาติและลดความทุกข์ระทม มากกว่าที่มนุษย์อื่นใดเคยทำมา"[7]มอร์ตันเสียชีวิตจากอุบัติเหตุหลอดเลือดสมองในครั้งนั้น และถูกฝังร่างไว้ที่สุสานเมาต์ออเบิร์น ในวอเตอร์ทาวน์ และ แคมบริดจ์ รัฐแมสซาชูเสตส์[8]